Specjalny gaz

Alotropowa odmiana tlenu, czyli co?

Być może zastanawia Cię powyższy nagłówek i zachodzisz w głowę, o jaką formę tlenu chodzi. Prawdę mówiąc, definicja nieco utrudnia dojście do tego, o czym właściwie jest mowa, a mówimy tu o niczym innym, jak popularnym i wszechobecnym w atmosferze gazie, którym jest ozon. Jako że jest on alotropową odmianą tlenu, znaczy to, że między nim a tlenem, którym oddychamy i który jest podstawowym składnikiem powietrza zachodzą pewne różnice. Standardowy – nazwijmy go tak – tlen składa się z dwóch atomów tlenu, zaś ozon składa się z trzech atomów, i to właśnie ten trzeci atom sprawia, że w odróżnieniu od dwuatomowego tlenu, staje się on silnym fotochemicznie utleniaczem.

Jeśli ostatnie zdanie w jakiś sposób Cię skonfundowało, spieszymy z tłumaczeniem – właściwość o której wspomniano oznacza, że trójatomowy tlen znajdujący się w stratosferze (czyli górnej warstwie atmosfery) niemal stuprocentowo absorbuje rakotwórcze i szkodliwe dla wszystkich żywych organizmów promieniowanie nadfioletowe, którego długość fali nie przekracza 295 nanometrów.

By nie zakłamywać rzeczywistości, należy wspomnieć o fakcie, że wspomniany gaz znajdujący się z kolei w troposferze (czyli dolnej warstwie atmosfery) stanowi wpływające negatywnie na ludzkie życie zanieczyszczenie powietrza. Jego nadmiar w powietrzu prowadzi do szeregu schorzeń i problemów, wśród których należy uwzględnić między innymi zapalne reakcje naszych oczu, choroby dróg oddechowych, zwiększone poczucie zmęczenia i senności czy też problemy z krążeniem krwi (jest to reakcja obronna organizmu na truciznę, by nie wdychać szkodliwego gazu, organizm zmniejsza ilość przyjmowanego tlenu). Nadmiar tego gazu szkodzi również roślinom, a także przyspiesza korodowanie materiałów.

Dobra alternatywa dla środków bakteriobójczych

Ozon wykorzystywany jest również w przemyśle. Firmy sprzątające wykorzystują go jako zamiennik środków zabijających bakterie, przeprowadzając tak zwane ozonowanie.
Jest to jedna z form dezynfekowania. Można by rzec, że przez fakt iż do tej formy dezynfekcji nie potrzeba środków bakteriobójczych, jest ona bardziej ekologiczna – nie pozostawia tylu produktów ubocznych (jak na przykład pojemniki po środkach bakteriobójczych). Ozonowanie pozbywa się z otoczenia mikroorganizmów, co czyni go idealną metodą walki z zanieczyszczeniami, bezkonkurencyjnym odkażaniem. Zwłaszcza w obecnych czasach (mowa tu o pandemii wirusa covid-19) korzysta się z ozonowania, by wyzbyć się z lokali mieszkalnych pozostałości po kwarantannie, a także mikroorganizmy takie jak grzyby czy pleśnie. Ozonu używa się również do odgrzybiania klimatyzacji w samochodach.

Czy skoro jest tak skuteczny, to jest wciąż bezpieczny?

Odpowiedzi na to pytanie można udzielić używając lubianego zwłaszcza wśród prawników zwrotu – to zależy. Jeśli zachowamy odpowiednie standardy bezpieczeństwa, ta forma dezynfekcji nie powinna wpłynąć negatywnie na nasze zdrowie, kluczowym jednak jest tutaj rygorystyczne przestrzeganie przewidzianych norm. Nie powinniśmy przede wszystkim podejmować się tego procesu na własną rękę, w przeciwieństwie do na przykład gotowania, jest to coś, co lepiej pozostawić wykwalifikowanym specjalistom, zazwyczaj posiadają oni odpowiedni sprzęt przeznaczony do tego typu zadań i przemawia za nimi doświadczenie.