Probiotyki: mikroorganizmy, które są sprzymierzeńcami Twojego zdrowia.

Od aptek po supermarkety, probiotyki są wszędzie. Ale czy rzeczywiście są one tak skuteczne? Kiedy należy je stosować? A jak wybrać spośród tysięcy dostępnych szczepów probiotyków?

Co to są probiotyki?

Zgodnie z definicją WHO (Światowej Organizacji Zdrowia) probiotyk to żywy mikroorganizm, który podawany w odpowiedniej ilości wywiera korzystny wpływ na zdrowie gospodarza. Jego nazwa pochodzi od greckiego pro bios, co można w przybliżeniu przetłumaczyć jako „dla życia” lub „na rzecz życia”… Mówiąc konkretniej, większość probiotyków to bakterie, które są naturalnie obecne w jednej z ludzkich mikrobiot (społeczności mikroorganizmów tworzących np. florę bakteryjną układu pokarmowego) lub które działają w podobny sposób jak „dobre bakterie” flory jelitowej, pochwy, skóry itp. To powiedziawszy, probiotyki to nie tylko bakterie: drożdże, takie jak na przykład drożdże piwne, również należą do tej kategorii. Ale niezależnie od ich dokładnej natury, probiotyki działają globalnie w ten sam sposób: namnażają się, aby przywrócić równowagę i/lub wzmocnić docelową florę bakteryjną.Gdzie można je znaleźć:

• różne produkty spożywcze – niektóre z nich, jak jogurty i inne fermentowane produkty spożywcze (kiszona kapusta, ogórki kiszone, chleb na zakwasie) zawierają je naturalnie, inne są sztucznie uzupełniane;
• suplementy diety;
• produkty kosmetyczne, takie jak kremy lub serum.

Badania wykazały skuteczność różnych szczepów probiotyków w ułatwianiu trawienia i regulowaniu tranzytu jelitowego. Streptococcus thermophilus może na przykład przyspieszyć tranzyt, stąd jego zainteresowanie w przypadku zaparć. Udowodniono również korzyści płynące ze stosowania Bifidobacterium bifidum w przypadku zespołu jelita drażliwego. Ale probiotyki działają nie tylko na układ pokarmowy. Niektóre szczepy mogą również potencjalnie wzmacniać układ odpornościowy, zapobiegać egzemie lub ograniczać ryzyko zachorowania na raka jelita grubego. Trzeba to jednak jeszcze wyraźnie udowodnić!

Kiedy przyjmować probiotyki?

Jeśli prowadzisz zdrowy tryb życia i nie cierpisz na żadne konkretne dolegliwości, wartość probiotyków jest wątpliwa… Z drugiej strony, możesz spróbować kursu ich przyjmowania, jeśli cierpisz na wzdęcia, zaparcia, biegunki itp. Lub w celu ochrony flory jelitowej przed skutkami antybiotyków (uwaga: probiotyki można przyjmować przed w trakcie i po leczeniu). Probiotyki takie jak Lactobacillus mogą być również interesujące dla przywrócenia równowagi flory intymnej w przypadku regularnych zakażeń układu moczowego lub pochwy (np.: grzybica). Uwaga: jeśli objawy utrzymują się dłużej niż 2-3 dni i/lub nasilają się, należy skonsultować się z lekarzem.

Wybierz właściwe odmiany.

Lactobacillus acidophilus, Lactobacillus casei, Bifidobacterium bifidum. Nie tak łatwo odnaleźć się wśród wszystkich szczepów probiotycznych dostępnych na rynku. Jednak tylko niektóre z nich będą przydatne do zwalczania problemów trawiennych lub przywrócenia równowagi flory bakteryjnej pochwy. Aby dokonać wyboru, najlepiej zapytać o radę lekarza: będzie on w stanie polecić odmianę lub odmiany, które najlepiej nadają się do Twojego przypadku.

Probiotyki: środki ostrożności przy stosowaniu.

Zazwyczaj przyjmowanie probiotyków nie stanowi żadnego zagrożenia. Jednak niektóre z nich nie są zalecane, jeśli twój układ odpornościowy jest bardzo osłabiony przez chorobę (np. AIDS) lub leczenie farmakologiczne, takie jak np. chemio terapia. W przypadku najmniejszych wątpliwości należy zasięgnąć porady lekarza. Ogólnie rzecz biorąc, jeśli cierpisz na przewlekłą patologię, przewlekły ból lub przyjmujesz długotrwałe leczenie (np. antykoagulanty), zawsze skonsultuj się z lekarzem przed przyjęciem probiotyków, jako środek ostrożności.

Zoptymalizuj skuteczność swoich lekarstw.

Większość bakterii i innych probiotyków, które spożywasz, ginie, zanim zdąży zasiedlić twój układ pokarmowy. W tych warunkach jednorazowe spożycie jest mało interesujące: 3 do 4 tygodniowa kuracja jest bardziej skuteczna. Interesujące byłoby również spożywanie probiotyków podczas kuracji: są to cząsteczki, które wspierają rozwój probiotyków. Są one naturalnie obecne w wielu:

• owoce, takie jak jabłka, brzoskwinie i grejpfruty;
• warzywa takie jak czosnek, karczochy i cebula;
• rośliny strączkowe, takie jak ciecierzyca, fasola szparagowa i nerkowata.